ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ (2021) & Μήνυμα Χριστουγέννων (2021) του Μητροπολίτη μας τῆς ἁγιωτάτης Μητροπόλεως Ρόδου

 

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΠΑΝΤΙ ΤΩ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ

ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

* * *

Αδελφοί συλλειτουργοί και ευλογημένα τέκνα,

 

Φθάσαντες και πάλιν εις την πάμφωτον εορτήν της κατά σάρκα Γεννήσεως του επισκεψαμένου ημάς εξ ύψους Σωτήρος Χριστού, δοξάζομεν εν ψαλμοίς και ύμνοις το υπερουράνιον όνομα Αυτού. Η Ενανθρώπησις του προαιωνίου Λόγου του Θεού είναι «της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον», το υπέρλογον «αεί μυστήριον» της θεανθρωπίνης κοινωνίας. Ο Θεός, ως λέγει με υπέροχον τρόπον ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, «ως φιλάνθρωπος εκ της ανθρώπου ουσίας αληθώς άνθρωπος γεγονώς, τον του πως άνθρωπος γέγονε τρόπον μένει δια παντός έχων ανέκφαντον· υπέρ άνθρωπον γαρ γέγονεν άνθρωπος».

Η θεία Ενσάρκωσις, ομού μετά της φανερώσεως της αληθείας περί του Θεού, αποκαλύπτει και την αλήθειαν και τον τελικόν προορισμόν του ανθρώπου, την κατά χάριν θέωσιν. Θεολογικώτατα, ο Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας διακηρύσσει ότι ο Χριστός «τον αληθινόν άνθρωπον και τέλειον πρώτος και μόνος έδειξεν». Έκτοτε, ο τιμών τον Θεόν οφείλει να σέβεται και τον άνθρωπον, και ο υποτιμών τον άνθρωπον ασεβεί προς τον Θεόν, τον προσλαβόντα την ημετέραν φύσιν. Εν Χριστώ, ο λόγος της θεολογίας περί του Θεού είναι εν ταυτώ και λόγος περί του ανθρώπου. Η ένσαρκος Θεία Οικονομία αναιρεί οριστικώς την εικόνα του Θεού ως δυνάστου, τιμωρού και αντιπάλου του ανθρώπου. Ο Χριστός είναι πανταχού, πάντοτε και εν παντί η άρνησις της αρνήσεως του ανθρώπου και ο υπερασπιστής της ελευθερίας του. Η ζωή της Εκκλησίας, ως η σαρξ την οποίαν ανέλαβεν ο ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού, εκπροσωπεί, εκφράζει και διακονεί αυτό το πανσωστικόν μυστήριον της θεανθρωπινότητος.

Με λάβαρον την εν Χριστώ «άλλην πλάσιν» του ανθρώπου και την ανακαίνισιν συμπάσης της κτίσεως, η Εκκλησία δίδει και σήμερον την καλήν μαρτυρίανέναντι όλων των εξελίξεων, αι οποίαι απειλούν την ιερότητα του ανθρωπίνου προσώπου και την ακεραιότητα της δημιουργίας, βιούσα και κηρύττουσα την αλήθειαν της γνησίας πνευματικής ζωής και τον πολιτισμόν της αγάπης και της αλληλεγγύης. Διδούσα λόγον «περί της εν ημίν ελπίδος», ουδόλως θεωρεί τον σύγχρονον πολιτισμόν ως την νέαν αμαρτόζωον Νινευί, επικαλουμένη ως ο Ιωνάς την θείαν μήνιν επ  αὐτόν και τον αφανισμόν του, αλλά αγωνίζεται δια την εν Χριστώ μεταμόρφωσιν αυτού. Απαιτείται εις την εποχήν μας ποιμαντική φαντασία, διάλογος όχι αντίλογος, μετοχή όχι αποχή, συγκεκριμένη πράξις όχι απόκοσμος θεωρία, δημιουργική πρόσληψις όχι γενική απόρριψις. Όλα αυτά δεν λειτουργούν εις βάρος της πνευματικότητος και της λατρευτικής ζωής, αλλά αναδεικνύουν την αδιάσπαστον ενότητα της λεγομένης «καθέτου» και «οριζοντίου» διαστάσεως της εκκλησιαστικής παρουσίας και μαρτυρίας. Πιστότης εις την παράδοσιν της Εκκλησίας δεν είναι εγκλωβισμός εις το παρελθόν, αλλά αξιοποίησις της πείρας του παρελθόντος προσφυώς εν τω παρόντι.

 Και κατά το παριππεύον έτος, η πανδημία του κορωνοϊού Covid – 19 εταλάνισε την ανθρωπότητα. Δοξάζομεν τον Θεόν του ελέους, τον κρατύναντα τους ειδικούς επιστήμονας εις την ανάπτυξιν αποτελεσματικών εμβολίων και άλλων φαρμάκων δια την αντιμετώπισιν της κρίσεως και καλούμεν όσους πιστούς δεν έχουν ακόμη εμβολιασθή να το πράξουν, πάντας δε να ακολουθούν τα προτεινόμενα υπό των υγειονομικών αρχών μέτρα προστασίας. Η επιστήμη, εφ  ὅσον λειτουργεί ως διάκονος του ανθρώπου, είναι πολύτιμον δώρον του Θεού. Οφείλομεν να δεχώμεθα ευγνωμόνως το δώρον και να μη παρασυρώμεθα από τας ανευθύνους φωνάς των μη επαϊόντων και των αυτοανακηρυχθέντων εις εκπροσώπους του Θεού και της γνησίας πίστεως «πνευματικών συμβούλων», αυτοαναιρουμένων όμως οικτρώς, λόγω της απουσίας αγάπης προς τον αδελφόν, την ζωήν του οποίου εκθέτουν εις μέγαν κίνδυνον.

Τιμιώτατοι αδελφοί και προσφιλέστατα τέκνα,

 Με αμετακίνητον πίστιν ότι την ζωήν εκάστου εξ ημών και την πορείαν της ανθρωπότητος όλης κατευθύνει ο Θεός της σοφίας και της αγάπης, προσβλέπομεν εις εν αίσιον 2022, το οποίον, ανεξαρτήτως των εξωτερικών δεδομένων και των εξελίξεων, θα είναι δι  ἡμᾶς πάντας έτος σωτήριον, εφ  ὅσον και κατ  αὐτό την πορείαν των πραγμάτων κατευθύνει ο φιλανθρώπως πάντα οικονομών Χριστός, «ος πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν»[1].

Του Κυρίου ευδοκούντος, κατά την Αγίαν και Μεγάλην Εβδομάδα του επερχομένου έτους, θα πραγματοποιηθή εν τω πανσέπτω καθ  ἡμᾶς Κέντρω, η τελετή Καθαγιασμού του Αγίου Μύρου. Θεωρούμεν ανεπανάληπτον θείαν δωρεάν προς την ημών Μετριότητα, ότι θα αξιωθώμεν να προστώμεν της πανηγυρικής και κατανυκτικής αυτής τελετουργίας δια τετάρτην φοράν κατά την διάρκειαν της ταπεινής ημών Πατριαρχίας. Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν!

 Με αυτά τα αισθήματα, προσκυνούντες ευσεβοφρόνως το εν Βηθλεέμ τεχθέν παιδίον Ιησούν, στρέφομεν την σκέψιν ημών προς τους εκείσε αδελφούς Χριστιανούς μας και προσευχόμεθα δια την ειρηνικήν και αρμονικήν συνύπαρξιν όλων των διαβιούντων εις την Αγίαν Γην.

Επί δε τούτοις, ευχόμεθα πάσιν υμίν, τοις εγγύς και τοις μακράν, ευλογημένον το Άγιον Δωδεκαήμερον, υγιηρόν δε, καλλίκαρπον εν έργοις αγαθοίς και μεστόν θείων δωρημάτων τον νέον ενιαυτόν της χρηστότητος του Κυρίου, Ω η δόξα και το κράτος εις τους απεράντους αιώνας. Αμήν.

Χριστούγεννα ‚βκα’

  † Ο Κωνσταντινουπόλεως ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ

διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών

Πηγή:http://www.imr.gr/article/833/patriarxikh-apodeixis-epi-tois-xristoygennois-2021

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ  ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

ΙΕΡΑ  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ  ΡΟΔΟΥ

 

ΚΥΡΙΛΛΟΣ

Μητροπολίτης τῆς ἁγιωτάτης Μητροπόλεως Ρόδου, πρός τόν ἱερόν κλῆρον καί τόν χριστώνυμον λαόν τῆς καθ̉  ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.

 

«Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, σήμερον προφητικῶς εὐφραινέσθωσαν. Ἄγγελοι καὶ ἄνθρωποι, πνευματικῶς πανηγυρίσωμεν, ὅτι Θεὸς ἐν σαρκὶ ἐπέφανε, τοῖς ἐν σκότει καὶ σκιᾷ καθημένοις, γεννηθεὶς ἐκ γυναικός...»

 

Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά.

Ὅπως κάθε χρόνο ἔτσι καί φέτος μᾶς ἀπευθύνεται ἡ πρόσκληση νά γιορτάσουμε τά Χριστούγεννα. Νά πανηγυρίσουμε "τά σωτήρια τοῦ κόσμου, τή γενέθλια ἡμέρα τῆς ἀνθρωπότητας, τήν κοινή γιορτή ὁλάκερης τῆς κτίσης" (Μ. Βασίλειος), τή Μητρόπολη τῶν Ἑορτῶν (Ἱ. Χρυσόστομος). "Θεὸς ἐν σαρκὶ ἐπέφανε". Γεγονός συμπαντικῶν διαστάσεων, μοναδικό καί ἀνεπανάληπτο, "τὸ πάντων καινὸν καινότατον, τὸ μόνον καινὸν ὑπὸ τὸν ἥλιον" γεγονός. "Τὰ σύμπαντα σήμερον χαρᾶς πληροῦνται. Χριστὸς ἐτέχθη ἐκ τῆς Παρθένου".

Ἡ Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τήν κορυφαία ὥρα τῆς ἀνθρωπότητας, τό κομβικό σημεῖο τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ὁ Λόγος τοῦ Πατρός γίνεται ἄνθρωπος, ὁ Θεός σαρκοῦται, γίνεται ἱστορικό πρόσωπο καί εἰσέρχεται δυναμικά στήν ἀνθρώπινη σκηνή. "Ὁ Ὤν γεννιέται καί ὁ Ὤν γίνεται ἐκεῖνο πού δέν ἦταν· ὄντας Θεός, γίνεται ἄνθρωπος, χωρίς νά παύει νά εἶναι Θεός... ὁ Θεός ἦλθε στή γῆ κι ὁ ἄνθρωπος ἀνέβηκε στόν οὐρανό· ὅλα συνενώθηκαν. Ἦλθε στὴ γῆ, ὄντας ὁλόκληρος στόν οὐρανό. Κι ἄν καὶ βρισκόταν ὅλος στόν οὐρανό, ὅλος εἶναι ἐδῶ στή γῆ! ἄν καί εἶναι Θεός, ἔγινε ἄνθρωπος, χωρίς νά ἀρνηθεῖ τή Θεότητά Του. Ὄντας Λόγος ἀπαθής, ἔγινε σάρκα· κι ἔγινε σάρκα γιά νά συγκατοικήσει μαζί μας!" (Ἱερός Χρυσόστομος).

Τοῦτο τό μοναδικό γεγονός τῆς Γέννησης τοῦ Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ μυστήριο τῆς ἐνσάρκου Οἰκονομίας Του, εὐαγγελίζεται καί πάλιν, κατά τό σωτήριον ἔτος 2021, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία. Ἀποδεχόμενοι τήν πρόσκληση ἑορτάζουμε, ἄν καί μέ διαφορετικό τρόπο ἀπό ἐκεῖνο πού γνωρίζαμε καί κάτω ἀπό ἰδιάζουσες συνθῆκες, μέ τόν φόβο τῆς ἀρρώστιας νά συνεχίζει νά κλονίζει τόν προμηθεϊσμό τοῦ ἐκκοσμικευμένου σύγχρονου ἀνθρώπου καί νά ἀποδεικνύει τήν ἀδυναμία δυναμικῆς διαχείρισης τῆς ὕπαρξής του, ἐπιπλέον δέ μέ τά ὑγειονομικά μέτρα νά ἀλλάζουν τήν ἑορταστική ἀτμόσφαιρα τῶν ἡμερῶν, νά σμικρύνουν τή φυσική παρουσία τῶν πιστῶν στούς Ναούς μας καί νά περιορίζουν τήν κοινωνική συναναστροφή μας.  

Ἑορτάζοντας λοιπόν Χριστούγεννα ἀναγιγνώσκουμε τίς εὐαγγελικές διηγήσεις πού ἐξιστοροῦν τήν Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου καί διαπιστώνουμε ὅτι ὁ ἐρχομός Ἐκείνου, τοῦ Ἑνός, πού θά γινόταν ὁ ἴδιος ἡ λύση τῆς ἀνθρώπινης τραγωδίας, συνδέθηκε μέ μικρά καί μεγάλα ἀδιέξοδα. Τόσο δικά Του ὅσο καί ἐκείνων πού συνδέθηκαν μέ τό γεγονός τῆς ἐνανθρώπισής Του, ὅπως μέ τόν σκανδαλισμό τοῦ Μνήστορος Ἰωσήφ, τήν ἄρνηση τῶν κατοίκων τῆς Βηθλεέμ γιά προσφορά στέγης, τό διωγμό τοῦ Ἠρώδη καί τή σφαγή τῶν Νηπίων, τή φυγή στήν Αἴγυπτο. Ὁ σαρκωθείς Θεός ὅμως δέν ἀνέτρεψε τήν καθημερινότητα δημιουργώντας εἰδυλλιακές συνθῆκες, οὔτε κατήργησε τίς ἐξωτερικές δυσκολίες, ἀλλά προχωρώντας μέσα ἀπό αὐτές τίς ἐξουδετέρωσε, γιατί ὁ ἴδιος ἦταν ἡ εἰρήνη. Μιά τέτοια εἰρήνη, "τὴν ὑπερέχουσαν πάντα νοῦν εἰρήνην" ἱκανή νά νικήσει κάθε δυσμενή καί δύσκολη κατάσταση, ἔρχεται καί πάλι νά προσφέρει στήν καθημερινότητα τῆς ζωῆς μας.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Ἡ Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου ἀποτελεῖ καί φέτος τήν ἀντιπρόταση τῆς εἰρήνης καί τῆς ἐλπίδας στίς ταραχώδεις καί πονεμένες "προτάσεις" τῶν καιρῶν μας καί τῆς ζωῆς μας. Σαρκώνεται ὁ Θεός καί ἔρχεται δυναμικά στόν κόσμο μας γιά νά χαρίσει στίς καρδιές μας καί τήν κοινωνία μας, ἀνανεωμένες, τήν τρομαγμένη εἰρήνη, τήν ταραγμένη ἰσότητα, τήν ταλαιπωρημένη ἐλπίδα, τή ραγισμένη ἀγάπη, τή φθαρμένη ἐλευθερία, τήν ἄγονη δημιουργία, τή χωρίς νόημα ἀγωνία καί κάθε ὑπαρξιακό ἀδιέξοδο, προσφέροντας τή δημιουργική δυνατότητα ἀληθινῆς θέασης, γνώσης καί ἀντιμετώπισης κάθε προσωπικοῦ καί κοινωνικοῦ προβλήματος. Τή δυνατότητα καί τόν τρόπο νά ἀντιμετωπιστεῖ καί νά ἀνατραπεῖ ἡ φθορά, τό κακό καί ἡ ἀνομία καί νά ἀναστηθεῖ ἡ ἀγάπη, ἡ εἰρήνη τῆς καρδιᾶς καί ἡ εὐλογία τῆς ὕπαρξης.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ.

Ἄς ἑορτάσουμε καί "πνευματικῶς πανηγυρίσωμεν" Χριστούγεννα μέ πίστη στόν «δι᾿ ἡμᾶς σαρκωθέντα» Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, «τόν μόνον δυνάμενον σώζειν» καί ἄς προσευχηθοῦμε. «Μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός». Τήν πίστη ὅτι ὁλόκληρη ἡ κτίση, ὅπως καί ἡ ἱστορία, διακρατοῦνται ἀπό τόν ἐνανθρωπήσαντα Κύριο ἄς ἀγωνιστοῦμε νά κατορθώσουμε στή ζωή μας. Γιά νά μπορέσουμε νά ὑπερβοῦμε τήν ὁποιαδήποτε κατάσταση ἀβεβαιότητας καί ἀνασφάλειας πού ἡ παγκόσμια σήμερα πραγματικότητα ἐπιφέρει στίς καρδιές μας. Στίς ποικίλες προκλήσεις τοῦ σήμερα ἄς ἀντιτάξουμε τή δυναμική τῆς ἀγάπης καί νά καλλιεργήσουμε τήν εἰρήνη πού εὐαγγελίστηκε ὁ οὐρανός τήν ἁγία νύκτα τῶν Χριστουγέννων. Τότε μόνο θά διαπιστώσουμε πόσο ἀληθινός εἶναι ὁ λόγος τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Χριστοῦ πού διακηρύσσει ὅτι τή χαρά πού αὐτός χαρίζει "οὐδεὶς δύναται αἴρειν ἀφ᾿ ἡμῶν". 

Εἴθε ἡ χάρις τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Κυρίου νά μᾶς ἀναδείξει ἀληθινούς προσκυνητές τοῦ μυστηρίου τῆς θείας ἐνανθρωπήσεώς του καί νά μᾶς χαρίζει τήν ἀληθινή χαρά καί εἰρήνη τῆς πίστεως στό ἅγιο Ὄνομά Του.

Εὐχόμαστε ἀληθινά, εἰρηνικά, εὐφρόσυνα καί εὐλογημένα Χριστούγεννα.

 

Χριστούγεννα τοῦ δισχιλιοστοῦ, καί εἰκοστοῦ πρώτου σωτηρίου ἔτους

Διάπυρος πρός Χριστόν τεχθέντα εὐχέτης πάντων ἡμῶν.

 

Ο  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

  †Ο  ΡΟΔΟΥ   ΚΥΡΙΛΛΟΣ 

Πηγή: http://www.imr.gr/article/834/mhnyma-xristoygennwn-2021

ΚΑΤΗΧΗΤΗΡΙΟΣ 2021

 

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ,

ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,

ΠΑΡ᾿ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ

* * *

         Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,

 

         Εἰσερχόμεθα, εὐδοκίᾳ καί χάριτι τοῦ ἀγαθοδότου Θεοῦ, εἰς τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, εἰς τόν δόλιχον τῶν ἀσκητικῶν ἀγώνων. Ἡ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία γνωρίζει τούς λαβυρίνθους τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς καί τόν μίτον τῆς Ἀριάδνης, τήν ὁδόν τῆς ἐξόδου ἀπό αὐτούς — τήν ταπείνωσιν, τήν μετάνοιαν, τήν δύναμιν τῆς προσευχῆς καί τῶν κατανυκτικῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν, τήν παθοκτόνον νηστείαν, τήν ὑπομονήν, τήν ὑπακοήν εἰς τόν κανόνα τῆς εὐσεβείας —, μᾶς καλεῖ καί ἐφέτος εἰς μίαν ἔνθεον πορείαν, μέτρον τῆς ὁποίας εἶναι ὁ Σταυρός καί ὁρίζων ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ.

    Ἡ προσκύνησις τοῦ Σταυροῦ, μεσούσης τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἀποκαλύπτει τό νόημα τῆς ὅλης περιόδου. Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ἠχεῖ καί συγκλονίζει: «εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἔρχεσθαι ... ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καθ᾿ ἡμέραν καί ἀκολουθήτω μοι». (Λουκ. θ’, 23). Καλούμεθα νά αἴρωμεν τόν ἰδικόν μας σταυρόν, ἀκολουθοῦντες τόν Κύριον καί ἀτενίζοντες τόν ζωηφόρον Σταυρόν Αὐτοῦ, ἐν ἐπιγνώσει ὅτι Κύριός ἐστιν ὁ σώζων καί ὄχι ἡ ἄρσις τοῦ ἡμετέρου σταυροῦ. Ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου εἶναι «ἡ κρίσις τῆς κρίσεώς μας», ἡ «κρίσις τοῦ κόσμου», καί συγχρόνως ἡ ὑπόσχεσις ὅτι τό κακόν, εἰς ὅλας τάς μορφάς του, δέν ἔχει τόν τελευταῖον λόγον εἰς τήν ἱστορίαν. Προσβλέποντες πρός τόν Χριστόν καί, ὑπό τήν σκέπην Αὐτοῦ ὡς τοῦ ἀγωνοθέτου, τοῦ εὐλογοῦντος καί κρατύνοντος τήν ἡμετέραν προσπάθειαν, ἀγωνιζόμεθα τόν καλόν ἀγῶνα, «ἐν παντί θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ᾿ οὐκ ἀπολλύμενοι» (Β´ Κορ. δ´, 8-9). Αὐτή εἶναι ἡ βιωματική πεμπτουσία καί κατά τήν σταυροαναστάσιμον αὐτήν περίοδον. Πορευόμεθα πρός τήν Ἀνάστασιν διά τοῦ Σταυροῦ, διά τοῦ ὁποίου «ἦλθε χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ».

  Ἵσως τινές ἐξ ὑμῶν διερωτῶνται, διατί ἡ Ἐκκλησία, σοβούσης τῆς πανδημίας, προσθέτει εἰς τούς ἤδη ὑπάρχοντας ὑγειονομικούς περιορισμούς καί μίαν ἀκόμη «καραντίναν», αὐτήν τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Πράγματι, καί ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι μία «καραντίνα», δηλαδή χρονική περίοδος διαρκείας τεσσαράκοντα ἡμερῶν. Ὡστόσον, ἡ Ἐκκλησία δέν ἔρχεται νά μᾶς ἐξουθενώσῃ ἔτι περαιτέρω μέ νέας ὑποχρεώσεις καί ἀπαγορεύσεις. Ἀντιθέτως, μᾶς προσκαλεῖ νά νοηματοδοτήσωμεν τήν καραντίναν πού βιώνομεν λόγῳ τοῦ κορωνοϊοῦ, μέσῳ τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὡς ἀπελευθερώσεως ἀπό τόν ἐγκλωβισμόν εἰς τά τοῦ «κόσμου τούτου».

    Τό σημερινόν Εὐαγγελικόν ἀνάγνωσμα θέτει τούς ὅρους δι᾽ αὐτήν τήν ἀπελευθέρωσιν. Πρῶτος ὅρος εἶναι ἡ νηστεία, ὄχι μέ τήν ἔννοιαν τῆς ἀποχῆς μόνον ἀπό συγκεριμένας τροφάς, ἀλλά καί ἀπό τάς συνηθείας ἐκείνας, αἱ ὁποῖαι μᾶς κρατοῦν προσκολλημένους εἰς τόν κόσμον. Ἡ ἀποχή αὐτή δέν συνιστᾷ ἔκφρασιν ἀπαξιώσεως τοῦ κόσμου, ἀλλά ἀναγκαίαν προϋπόθεσιν ἐπαναπροσδιορισμοῦ τῆς σχέσεώς μας μέ αὐτόν καί βιώσεως τῆς μοναδικῆς εὐφροσύνης τῆς ἀνακαλύψεώς του ὡς πεδίου χριστιανικῆς μαρτυρίας. Διά τόν λόγον αὐτόν, καί εἰς τό στάδιον τῆς νηστείας, ἡ θέασις καί βίωσις τῆς ζωῆς τῶν πιστῶν ἔχει πασχαλινόν χαρακτῆρα, γεῦσιν Ἀναστάσεως. Τό «σαρακοστιανό κλῖμα» δέν εἶναι καταθλιπτικόν, ἀλλά ἀτμόσφαιρα χαρᾶς. Αὐτήν τήν «χαράν τήν μεγάλην» εὐηγγελίσατο ὁ ἄγγελος «παντί τῷ λαῷ» κατά τήν Γέννησιν τοῦ Σωτῆρος (Λουκ. β΄, 10), αὐτή εἶναι ἡ ἀναφαίρετος καί «πεπληρωμένη χαρά» (Α´ Ἰωαν. α΄, 4) τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Ὁ Χριστός εἶναι πάντοτε παρών εἰς τήν ζωήν μας, εὑρίσκεται πλησιέστερον εἰς ἡμᾶς ἀπό ὅσον ἡμεῖς εἰς τόν ἑαυτόν μας, πάσας τάς ἡμέρας, «ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. κη´, 20). Ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀκατάλυτος μαρτυρία περί τῆς ἐλθούσης Χάριτος καί περί τῆς ἐλπίδος τῆς Βασιλείας, τῆς πληρότητος τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Οἰκονομίας.

      Ἡ πίστις εἶναι ἡ ἀπάντησις εἰς τήν φιλάνθρωπον συγκατάβασιν τοῦ Θεοῦ πρός ἡμᾶς, τό «Ναί» μέ ὅλην μας τήν ὕπαρξιν εἰς τόν «κλίναντα οὐρανούς καί καταβάντα», διά νά λυτρώσῃ τό ἀνθρώπινον γένος «ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἀλλοτρίου» καί νά μᾶς ἀνοίξῃ τήν ὁδόν τῆς κατά χάριν θεώσεως. Ἐκ τῆς δωρεᾶς τῆς Χάριτος πηγάζει καί τρέφεται ἡ θυσιαστική ἀγάπη πρός τόν πλησίον καί ἡ «φροντίς» διά τήν κτίσιν ὅλην. Ἐάν ἀπουσιάζῃ αὐτή ἡ φιλάδελφος ἀγάπη καί ἡ θεοτερπής μέριμνα διά τήν δημιουργίαν, τότε ὁ συνάνθρωπος καθίσταται ἡ «κόλασίς μου» καί ἡ κτίσις ἐγκαταλείπεται εἰς ἀλόγους δυνάμεις, αἱ ὁποῖαι τήν μεταβάλλουν εἰς ἀντικείμενον ἐκμεταλλεύσεως καί εἰς περιβάλλον ἐχθρικόν διά τόν ἄνθρωπον.

  Ὁ δεύτερος ὅρος διά τήν ἀπελευθέρωσιν, τήν ὁποίαν ὑπόσχεται ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, εἶναι ἡ συγγνώμη. Λήθην τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς ἀφάτου εὐεργεσίας, ἀθέτησιν τῆς Κυριακῆς ἐντολῆς, ὅπως καταστῶμεν τό «ἅλας τῆς γῆς» καί «τό φῶς τοῦ κόσμου» (Ματθ. ε´, 13-14), καί κακήν ἀλλοίωσιν τοῦ χριστιανικοῦ βιώματος, ἀποτελεῖ ἡ «κλειστή πνευματικότης», ἡ ὁποία ζῇ ἀπό τήν ἄρνησιν καί τήν ἀπόρριψιν τοῦ «ἄλλου» καί τοῦ κόσμου, νεκρώνει την ἀγάπην, τήν συγχώρησιν καί τήν ἀποδοχήν τοῦ διαφορετικοῦ. Αὐτήν τήν ἄγονον καί ὑπεροπτικήν στάσιν ζωῆς, ἀποδοκιμάζει μέ ἔμφασιν ὁ Εὐαγγελικός λόγος κατά τάς τρεῖς πρώτας Κυριακάς τοῦ Τριωδίου.

   Εἶναι γνωστόν ὅτι τοιαῦται ἀκρότητες παρουσιάζουν ἔξαρσιν ἰδιαιτέρως κατά τάς περιόδους, εἰς τάς ὁποίας ἡ Ἐκκλησία καλεῖ τούς πιστούς εἰς πνευματικήν γυμνασίαν καί ἐγρήγορσιν. Ὅμως, ἡ γνησία πνευματική ζωή εἶναι ὁδός ἐσωτερικῆς ἀναγεννήσεως, ἔξοδος ἀπό τόν ἑαυτόν μας, ἀγαπητική κίνησις πρός τόν πλησίον. Δέν στηρίζεται εἰς σύνδρομα καθαρότητος καί ἀποκλεισμούς, ἄλλά εἶναι συγγνώμη καί διάκρισις, δοξολογία καί εὐχαριστία, κατά τήν ἐμπειρικήν σοφίαν τῆς ἀσκητικῆς παραδόσεως: «Οὐ τά βρώματα, ἀλλ᾿ ἡ γαστριμαργία κακή…, οὐδέ τό λέγειν, ἀλλ᾿ ἡ ἀργολογία…, οὐδέ ὁ κόσμος κακός, ἀλλά τά πάθη».

    Με αὐτήν τήν διάθεσιν καί τά αἰσθήματα, ἑνοῦντες τάς προσευχάς μας μαζί μέ ὅλους ἐσᾶς, ἀγαπητοί, διά τήν ὁριστικήν ὑπέρβασιν τῆς φονικῆς πανδημίας καί ταχεῖαν ἀντιμετώπισιν τῶν κοινωνικῶν καί οἰκονομικῶν συνεπειῶν της, καί ἐξαιτούμενοι τάς ἱκετηρίους ὑμῶν δεήσεις, διά τήν, πεντηκονταετίαν ὅλην μετά τήν ἄνωθεν, ὅλως ἀδίκως, ἐπιβληθεῖσαν σιωπήν, ἐπαναλειτουργίαν τῆς Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης, ὑποδεχόμεθα ἐν Ἐκκλησίᾳ τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, ιἄδοντες καί ψάλλοντες ὁμοθυμαδόν τό «Μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός», ᾯ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς ἀτελευτήτους αἰῶνας. Ἀμήν!

 

Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ,βκα´

                                                               † Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν